Nederland staat voor een ongekende woningbouwopgave, maar door toenemende netcongestie vallen woningbouwprojecten stil. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) oordeelt dat woningbouw geen voorrang krij
Probleem: netcongestie remt woningbouw
Nederland staat voor een ongekende woningbouwopgave, maar door toenemende netcongestie vallen woningbouwprojecten stil. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) oordeelt dat woningbouw geen voorrang krijgt op het stroomnet, wat volgens Bouwend Nederland onbegrijpelijk is. Hoewel netbeheerders tot 1 juli 2026 nog enige capaciteit mogen reserveren voor het aansluiten van woningen, biedt dat slechts tijdelijk soelaas.
Na 1 juli 2026 komen woningen in de wachtrij voor het overvolle stroomnet, waardoor opnieuw grote onzekerheid ontstaat en de kans reëel is dat locaties vertraagd raken of stilvallen. Dit knelt met het maatschappelijke thema van woningnood; zonder voorrang op stroomaansluiting kan onvoldoende vaart worden gemaakt met woningbouw.
Oplossingen: netbewuste nieuwbouw en aansluitgarantie
Bouwend Nederland stelt dat de sector een belangrijke rol kan spelen bij het slimmer benutten van het elektriciteitsnet. Netbewuste nieuwbouw en slimme energieconcepten werken als een 'congestieverzachter' en zouden daarom in de hoogste prioriteitscategorie moeten vallen. Een aansluitgarantie voor netbewuste nieuwbouw kan volgens de vereniging een groot verschil maken en helpen bewust om te gaan met het stroomnet zonder woningbouw te vertragen.
De vereniging benadrukt wel dat nieuwe eisen rond netbewuste nieuwbouw alleen mogen worden ingevoerd met borging van uitvoerbaarheid, financiële haalbaarheid en een daadwerkelijke aansluiting.
Koppeling en ruimtelijke vastlegging
Er is volgens Bouwend Nederland een harde koppeling nodig tussen netprogrammering en woningbouwprogrammering. Die koppeling moet ook ruimtelijk worden vastgelegd, bijvoorbeeld in de Nota Ruimte en in omgevingsplannen van provincies en gemeenten. Zonder deze koppeling ontstaan woningbouwplannen zonder zicht op aansluitcapaciteit, waardoor projecten herhaaldelijk vastlopen en ontwikkelaars geen voorspelbaarheid hebben om te investeren.
Hulpmiddelen en overige ontwikkelingen
Om bouwplaatsen draaiend te houden wanneer het stroomnet vol zit, werkt Bouwend Nederland aan de Bouwlaadwijzer, een digitale tool om de energievoorziening van grote bouwprojecten te plannen. De lancering staat gepland voor 2026; ProRail, Gasunie, Alliander, TenneT en Rijkswaterstaat vervullen de rol van klankbordgroep bij de validatie van de tool. Bouwend Nederland geeft aan graag in gesprek te gaan met ACM, netbeheerders en besluitvormers over oplossingen.
Kort vermeldt de bron ook dat vanaf 1 januari 2026 het ontheffingenbeleid voor zero-emissiezones verruimd wordt en dat de Kennisdag BouwMachines aandacht besteedt aan het versnellen van emissieloos werken.