Dinsdag 2 december 2025 bracht Bouwend Nederland samen met woningcorporaties, installateurs en netbeheerders een werkbezoek aan onderstation Alphen West in Alphen aan den Rijn. Binnen zijn metershoge
Werkbezoek in Alphen aan den Rijn
Dinsdag 2 december 2025 bracht Bouwend Nederland samen met woningcorporaties, installateurs en netbeheerders een werkbezoek aan onderstation Alphen West in Alphen aan den Rijn. Binnen zijn metershoge schakelkasten, kilometers kabel en transformatoren zichtbaar; het station is gebouwd op een oude parkeerplaats en volgens de projectleider "het is bouwen op een postzegel." Om ruimte te besparen koos netbeheerder Alliander voor een gestapeld ontwerp: twee modulaire stations zijn samengevoegd tot één compact gebouw met twee verdiepingen en het resultaat is 44 nieuwe aansluitpunten voor het regionale distributienet.
Netcongestie en gevolgen voor woningbouw
Alleen al in Alphen aan den Rijn komen de komende tien jaar 10.000 nieuwe woningen bij. Tegelijk elektrificeren bedrijven, rijden meer mensen elektrisch en nemen zonnepanelen en warmtepompen toe. Zonder uitbreiding van stations zoals Alphen West komt de energievoorziening voor 200.000 inwoners in vijf gemeenten in de knel. Voor de bouw van een nieuwe woonwijk in de Gnephoekpolder is onder meer een nieuw onderstation, vele kilometers kabels en tientallen nieuwe transformatorhuisjes nodig; die infrastructuur moet er eerst zijn voordat gebouwd kan worden.
Oorzaken en politieke aandacht
Volgens Bouwend Nederland lopen projecten vertraging op omdat er geen aansluiting mogelijk is. De problemen zitten volgens de organisatie in drie punten: vergunningen voor hoogspanningsstations duren jaren, het stikstofslot blokkeert en er is onduidelijkheid over waar verdeelstations moeten komen. Algemeen directeur Lennard Heij vatte het samen: "De bouw- en infrasector wil het woningtekort oplossen, de energietransitie mogelijk maken en de grootste onderhoudsopgave aan onze infra ooit klaren. Bouwers lopen vast op het volle stroomnet."
Oplossingen en praktijkvoorbeelden
Het werkbezoek richtte zich ook op oplossingen. Bouwend Nederland werkt met netbeheerders, wooncorporaties en installateurs in de Taskforce Elektra en stelde ontwerpprincipes op voor netbewust bouwen. Eén op de drie straten in Nederland gaat open om het elektriciteitsnet te verzwaren; zonder die verzwaring kunnen 100.000 woningen per jaar niet worden gebouwd. Het bezoek benadrukte dat dit een gezamenlijke opgave is en dat versnelling van vergunningverlening, stikstofruimte en duidelijkheid over nieuwe stations nodig is.
Voorbeeld van verduurzaming in de praktijk
Wegenbouwbedrijf H. van Wijk infra, onder leiding van Lars van Wijk en Tom van Bergenhenegouwen, maakte een transitie door van de eerste elektrische aanschaf tot een volledig emissievrij pand. Hun aanpak laat zien dat verduurzaming begint met durven, klein starten en medewerkers meenemen; hierover sprak JBNer Arjo van Genderen, mede-eigenaar van HoornKley, met de jonge directeuren.